Γιώργης Γραμματικάκης: Ένας ωραίος άνθρωπος

Το κείμενο που ακολουθεί είναι πιστή αναδημοσίευση της συνέντευξης του Γιώργη Γραμματικάκη στη Ρίκη Ματαλλιωτάκη (εφημερίδα Κρήτη Press, Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2006)

Ποιός είναι.

Προσπαθώντας να συγκεντρώσω όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία για την προσωπικότητά σας, ψάχνω εδώ και καιρό στο Internet, σε αναφορές και σχόλια εφημερίδων και όπου αλλού τέλος πάντων θα μου δίνονταν η ευκαιρία να μάθω για εσάς έστω ακόμη και το παραμικρό. Είδα λοιπόν: Καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης όπου εξελέγη δύο (2) φορές Πρύτανης, έχει δημοσιεύσει πολλές εργασίες κι έχει συνεργαστεί με διάφορα ευρωπαικά εργαστήρια και πανεπιστήμια. Διετέλεσε Πρύτανη και του Ιονίου Πανεπιστημίου, ενώ ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard ασχολήθηκε με την Ιστορία της Επιστήμης. Εργάστηκε στον Δημόκριτο και στο Ευρωπαικό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών της Γενεύης. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στρέφονται γύρω από τη δομή της ύλης και την κοσμολογία. Έχει γράψει τρία βιβλία, την "Κόμη της Βερενίκης" -που γυρίστηκε μάλιστα και τηλεοπτική σειρά- τα "Κοσμογραφήματα" και την "Αυτοβιογραφία του Φωτός". Εκείνο όμως που στην ουσία θα ήθελα να δω, όσο κι αν έψαξα δεν το βρήκα και κατέληξα οτι για να το μάθω είναι προτιμότερο να σας ρωτήσω ευθέως: Πέραν όλων τούτων όμως ποιός είναι στ'αλήθεια ο "άνθρωπος" Γιώργης Γραμματικάκης, κύριε Πρύτανη?
Τι να σας πω... για να έιμαι απολύτως ειλικρινής δεν ξέρω ούτε εγώ ο ίδιος... τυπικά μόνο θα έλεγα πως έτυχε να έχω μια ευτυχή ακαδημαική πορεία, τυπικά επίσης υπήρξα δύο φορές Πρύτανης στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Πρύτανης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, και τυπικά επίσης έχω καθιερωθεί οτι είμαι και ένας συγγραφέας, όλα αυτά που είπατε δηλαδή και εσείς. Όπως όλοι όμως οι άνθρωποι που έχουν ή δεν έχουν διάφορους τίτλους, πίσω απο όλα ετούτα τα τυπικά υπάρχει ίσως μια προσωπικότητα, υπάρχουνε οι αδυναμίες μου, τα λάθη μου, οι αγωνίες μου κι αυτά πολλές φορές δεν μπορούν να εκφραστούν είναι ωστόσο υπαρκτά και όπως σε όλους τους ανθρώπους παρόντα! Ο Μπόρχες εξάλλου αυτό το προσδιόρισε πολύ πιο χαρακτηριστικά απο μένα όταν έλεγε: "υπάρχει ένα άλλος άνθρωπος που με ακολουθεί πάντα κι αυτός, ο άλλος μου εαυτός είναι πιο πραγματικός κι απ'τον πραγματικό μου εαυτό..."
Κι ο άλλος εαυτός που ακολουθεί τον πραγματικό εαυτό του Γιώργη Γραμματικάκη ποιός είναι?
Για να μη νομίζετε οτι προσπαθώ να αποφύγω την ερώτηση αφου ειλικρινά δε θέλω να την αποφύγω, θα σας πω οτι η ανθρώπινη ζωή γενικότερα είναι μια αλλεπαλληλία στιγμών, πράξεων διαψεύσεων, προσδοκιών. Σε ό,τι αφορά εμένα τώρα, η δική μου ζωή είναι μια συνεχής αναζήτηση που όμως θεωρώ οτι στάθηκε τυχερή αφού κάποιες απο αυτές τις αναζητήσεις, είτε μέσα απο την επιστήμη, είτε μέσα στη συγγραφική μου δρατηριότητα, απ'ό,τι φαίνεται είχαν μεγάλη απήχηση. Πιο συγκεκριμένη απάντηση στην ερώτηση σας θα σας δώσω μέσα απο μια φράση που έχω ήδη πει στο βιβλίο μου "Η Κόμη της Βερενίκης" και την οποία πιστεύω πάρα πολύ: "Βιογραφία είναι ό,τι γίνεται μέσα μας..." κι ό,τι γίνεται μέσα μας, συνεχίζω εκεί, δεν εκφράζεται με λόγια, είναι αδύνατον να εκφραστεί με λόγια...

Σύμπαν και ανθρώπινη ασημαντότητα.

Διάβασα πρόσφατα τα βιβλία σας, την "Κόμη της Βερενίκης" και την "Αυτοβιογραφία του Φωτός." και ειλικρινά αισθάνθηκα δέος! Αισθάνθηκα όμως και πανικό και θέλω να σας ρωτήσω: Μπορείτε αλήθεια εσείς να μου πείτε τι είναι τελικά ο άνθρωπος και ποιός ο σκοπός και το νόημα της προδιαγεγραμμένης ύπαρξής του μέσα σε τούτο το άπειρο του Σύμπαντος που περιγράφεται τόσο δεξιοτεχνικά στις σελίδες σας?
Κατ'αρχήν να πω οτι είναι συγκινητικό να ακούει κάποιος έναν άλλο άνθρωπο να του λέει πως διαβάζοντας κάτι δικό του αισθάνθηκε δέος ή έστω ακόμη και πανικό. Το κακό όμως ή ίσως και καλό, είναι πως και τα δύο αυτά αισθήματα με διακατείχαν κι εμένα όταν έγραφα τα συγκεκριμένα βιβλία. Δέος απο τα πράγματα που ανακάλυπτα και πανικό γιατί πολλές φορές φοβόμουν οτι ειδικά το θέμα του φωτός ήταν τόσο δύσκολο που δεν θα το τελείωνα ποτέ. Τονίζω όμως συνέχεια, και το ίδιο θα μου επιτρέψετε να τονίσω και σήμερα, οτι για το νόημα της ύπαρξης του ανθρώπου το εξής δραματικό μα και ταυτόχρονα συναρπαστικό παράδοξο: Η σημερινή επιστήμη μας πείθει χωρίς καμμία αμφιβολία οτι είμαστε μια απειροελάχιστη κουκίδα σε ένα αδιανόητα μεγάλο και πολύμπλοκο σύμπαν. Η ίδια η Γη είναι ένας ασήμαντος πλανήτης ανάμεσα σε ένα ηλιακό σύστημα που δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αφού εκατομμύρια τέτοια τέτοια ηλιακά συστήματα υπάρχουν μόνο στο Γαλαξία μας και υπάρχουν δισεκατομμύρια Γαλαξίες. Ενώ λοιπόν ο άνθρωπος θα έπρεπε κανονικά μέσα στην τόση ασημαντότητα του να αισθάνεται παρατημένος κι απεγνωσμένος, αντίθετα διακατέχεται απο μια περίεργη γεύση αθανασίας και τη ζωή του προσπαθεί πολλές φορές να τη δικαιώσει με την τέχνη, με τη λογοτεχνία, με τον έρωτα, με την αλληλεγγύη προς τους άλλους και με το ενδιαφέρον για τα κοινά. Αυτή λοιπόν η θεμελιώδης αντίφαση της εξωτερικής ασημαντότητας και της διαρκούς εσωτερικής πάλης, είναι νομίζω το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης! Ανακεφαλαιώνοντας λοιπόν καταλήγουμε οτι όχι μόνοι δεν είμαστε στο κέντρο του σύμπαντος, αλλά αντίθετα υπάρχουν δισεκατομμύρια γαλαξίες σαν το δικό μας κι άλλο τόσοι επίσης ήλιοι κι η μόνη ίσως αξιοζήλευτη ιδιαιτερότητα της Γης είναι η ανθρώπινη παρουσία της οποίας ωστόσο μια σύμπτωση της διαπιστωμένης της πλέον ασημαντότητας, όχι μόνο δεν οδηγεί στην απελπισία αλλα στην προσπάθεια για δικαίωση μέσα απο την τέχνη, την ποίηση και τη λογοτεχνία. Δεν ήταν ξέρετε δεδομένο το οτι μιά ύπαρξη πάνω στη Γη θα προσπαθούσε να καταλάβει τον κόσμο που την περιβάλλει, οπότε σε σε τούτο ακριβώς το σημείο ο καθένας μας θα πρέπει να εστιάσει για να αναζητήσει την πραγματική υπαρξιακή του παρουσία και να λύσει το μυστήριο της αντίφασης έτσι όπως πολύ ωραία το εξέφρασε κάποτε κι ο Αινστάιν όταν κάποιος αστρονόμος τον ρώτησε: "κύριε καθηγητά ο άνθρωπος για το σύμπαν δεν είναι τίποτα άλλο πέρα απο μιά ασήμαντη κουκίδα?" κι εκείνος απάντησε: "Ναι αλλα αυτή η κουκίδα είναι ταυτόχρονα και αστρονόμος!!!!"

-ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ-